Logo Mondaqa

Uznawanie i wykonywanie orzeczeń sądów zagranicznych - przewodnik porównawczy

1. Ramy prawne i sądowe

1.1 Jakie przepisy ustawowe i wykonawcze regulują uznawanie i wykonywanie orzeczeń zagranicznych w Państwa jurysdykcji?

Oprócz instrumentów dwustronnych i wielostronnych omówionych poniżej, austriacka ustawa egzekucyjna, austriacki kodeks postępowania cywilnego oraz austriacka ustawa o jurysdykcji regulują uznawanie i wykonywanie orzeczeń zagranicznych. W przypadku konfliktu pomiędzy przepisami prawa ustawowego a mającymi zastosowanie przepisami traktatowymi, pierwszeństwo mają te ostatnie. Chociaż austriackie orzecznictwo nie jest wiążące, jest ono uważnie brane pod uwagę.

1.2 Jakie dwustronne i wielostronne instrumenty dotyczące uznawania i wykonywania orzeczeń zagranicznych są skuteczne w Państwa jurysdykcji?

Austria jest sygnatariuszem wielu instrumentów dwustronnych i wielostronnych. Najważniejszym w tym zakresie jest Rozporządzenie UE nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (wersja przekształcona) (Rozporządzenie Bruksela Ia). Rozporządzenie Bruksela Ia ustanawia jednolite zasady ułatwiające swobodny przepływ orzeczeń sądowych w Unii Europejskiej i ma zastosowanie do postępowań sądowych wszczętych w dniu 10 stycznia 2015 r. lub po tej dacie. Rozporządzenie Bruksela Ia zastępuje rozporządzenie UE 1215/2012 z dnia 22 grudnia 2000 r. (rozporządzenie Bruksela I; łącznie z rozporządzeniem Bruksela Ia "system brukselski"), które nadal ma zastosowanie do wszystkich postępowań sądowych wszczętych przed dniem 10 stycznia 2015 r.

Inne instrumenty dotyczące uznawania i wykonywania orzeczeń zagranicznych, zarówno między państwami członkowskimi UE, jak i spoza UE, zostały przedstawione w poniższej tabeli.

Instrument Przeznaczenie Jurysdykcja
Rozporządzenie Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. (Bruksela IIa) Jurysdykcja oraz uznawanie i wykonywanie orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej UE
Rozporządzenie (WE) nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. EEuropejski tytuł egzekucyjny dla roszczeń bezspornych UE
Rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. Procedura europejskiego nakazu zapłaty UE
Rozporządzenie (WE) nr 861/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń UE
Rozporządzenie Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. Jurysdykcja, prawo właściwe, uznawanie i wykonywanie orzeczeń oraz współpraca w sprawach dotyczących zobowiązań alimentacyjnych UE
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 655/2014 z dnia 15 maja 2014 r. ustanowienie postępowania w sprawie europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym w celu ułatwienia transgranicznego dochodzenia wierzytelności w sprawach cywilnych i handlowych UE
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2015/848 z dnia 20 maja 2015 r. Postępowanie upadłościowe UE
Rozporządzenie Rady (UE) nr 2016/1104 z dnia 24 czerwca 2016 r. Wzmocniona współpraca w zakresie jurysdykcji, prawa właściwego oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach skutków majątkowych zarejestrowanych związków partnerskich UE
Konwencja o jurysdykcji i uznawaniu oraz wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych z dnia 30 października 2007 r. (konwencja z Lugano) ułatwia wzajemne uznawanie i wykonywanie orzeczeń wydanych przez sądy krajowe państw członkowskich UE i innych umawiających się państw UE i Islandia, Norwegia i Szwajcaria
Traktat o uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń sądowych i aktów publicznych w sprawach cywilnych i handlowych z dnia 23 czerwca 1977 r. Jurysdykcja oraz uznawanie i wykonywanie orzeczeń sądowych Dwustronne (Austria i Tunezja)
Konwencja o uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń sądowych, orzeczeń arbitrażowych, ugód oraz aktów notarialnych z dnia 5 lipca 1973 r. Jurysdykcja oraz uznawanie i wykonywanie orzeczeń sądowych Dwustronne (Austria i Liechtenstein)
Konwencja o wzajemnym uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych z dnia 6 czerwca 1966 r. Jurysdykcja oraz uznawanie i wykonywanie orzeczeń sądowych Dwustronne (Austria i Izrael)
Konwencja nowojorska o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych z dnia 10 czerwca 1958 r. Uznawanie i wykonywanie zagranicznych orzeczeń arbitrażowych Wielostronne (wszyscy sygnatariusze konwencji)

1.3 Które sądy są właściwe do rozpatrywania wniosków o uznanie i wykonanie orzeczeń zagranicznych?

Zgodnie z ustawą egzekucyjną, sądem właściwym do stwierdzenia wykonalności jest, co do zasady, sąd rejonowy miejsca zamieszkania strony przeciwnej. Po uzyskaniu i uprawomocnieniu się stwierdzenia wykonalności orzeczenie zagraniczne może być wykonane. Sąd właściwy do stwierdzenia wykonalności i sąd właściwy do złożenia wniosku o wykonanie różnią się od siebie. Sądem właściwym dla wniosku o wykonanie jest:

  • sąd rejonowy, w którym zarejestrowana jest nieruchomość gruntowa będąca przedmiotem egzekucji;
  • sąd rejonowy, w którego okręgu znajduje się nieruchomość niezarejestrowana;
  • sąd rejonowy miejsca zamieszkania strony przeciwnej - w przypadku wierzytelności; lub
  • sąd rejonowy miejsca zamieszkania osoby trzeciej, w przypadku nakazów zajęcia.

2. Wymogi dotyczące wykonalności

Podstawowe wymagania dotyczące wykonalności są następujące:

  • Orzeczenie jest wykonalne w państwie, w którym wydano wyrok;
  • Umowa międzynarodowa lub regulacja krajowa wyraźnie przewiduje wzajemność między Austrią a państwem wydania w zakresie uznawania i wykonywania orzeczeń;
  • Dokument wszczynający postępowanie został prawidłowo doręczony pozwanemu;
  • Orzeczenie, które ma być wykonane, jest przedstawione wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem; oraz
  • Nie ma podstaw do odmowy uznania wykonalności.

2.1 Jakie rodzaje orzeczeń mogą być uznawane i wykonywane w Państwa jurysdykcji? Czy jakieś rodzaje orzeczeń są szczególnie wykluczone z egzekucji?

Zasadniczo wszystkie orzeczenia wydane przez sąd zagraniczny są wykonalne w Austrii. Istotne jest, aby orzeczenie zagraniczne stanowiło tytuł egzekucyjny w kraju pochodzenia i było w tym kraju wykonalne. Artykuł 403 ustawy egzekucyjnej stanowi, że zagraniczne akty prawne i/lub akty notarialne są wykonywane w Austrii po stwierdzeniu ich wykonalności. Termin "akty prawne i/lub dokumenty" należy interpretować jako oznaczający każde orzeczenie wydane przez sąd lub trybunał, o ile tytuł wykonawczy jest wykonalny w państwie wydania orzeczenia.

Przy ocenie, czy środki zaradcze są wykonalne w Austrii, należy wziąć pod uwagę austriacki porządek publiczny, ponieważ wykonalne będą tylko te środki zaradcze, które nie naruszają podstawowych zasad prawa austriackiego.

2.2 Czy orzeczenie zagraniczne musi być ostateczne i prawomocne, aby mogło zostać wykonane?

Zasadniczo orzeczenie zagraniczne nie musi być ostateczne i prawomocne według prawa kraju, w którym zostało wydane. Tak długo, jak orzeczenie jest wykonalne w kraju pochodzenia, musi być uznane za wykonalne również w Austrii.

Sąd austriacki może wydać postanowienie o zezwoleniu na egzekucję i zezwolenie na egzekucję niezależnie od tego, czy dany tytuł wykonawczy jest przedmiotem postępowania odwoławczego w swojej jurysdykcji pochodzenia.

2.3 Czy orzeczenie zagraniczne jest wykonalne, jeżeli podlega ono zaskarżeniu w obcej jurysdykcji?

Zgodnie z art. 406 ustawy egzekucyjnej zagraniczny tytuł wykonawczy może być wykonywany, nawet jeśli nadal podlega zaskarżeniu, ale jest wykonalny w państwie, w którym wydano orzeczenie.

W przypadku wniesienia środka zaskarżenia od postanowienia o stwierdzeniu wykonalności sąd odwoławczy może zawiesić postępowanie do czasu uprawomocnienia się orzeczenia zagranicznego.

2.4 Jaki jest termin przedawnienia na złożenie wniosku o uznanie i wykonanie?

 Terminy przedawnienia różnią się w zależności od danego roszczenia i prawa właściwego dla danego roszczenia. Zgodnie z prawem austriackim wyrok może być wykonany w ciągu 30 dni od jego uprawomocnienia. Okres przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym orzeczenie stało się prawomocne.

W przypadku prawomocnego orzeczenia sądu zagranicznego prawo austriackie rozróżnia dwa scenariusze:

  • Jeżeli orzeczenie zagraniczne jest wykonalne w Austrii, przedawnienie należy oceniać na podstawie prawa właściwego dla roszczenia zasądzonego w orzeczeniu. W takim przypadku sądy austriackie mogą odrzucić stwierdzenie wykonalności, jeżeli zgodnie z właściwym prawem obcym prawo do wykonania orzeczenia uległo już przedawnieniu.
  • Jeżeli orzeczenie zagraniczne nie jest wykonalne w Austrii, takie prawomocne orzeczenie przerywa jedynie bieg przedawnienia zgodnie z prawem właściwym dla roszczenia zasądzonego w orzeczeniu i powoduje, że termin przedawnienia zaczyna biec na nowo.

3. Proces uznawania i wykonywania orzeczeń

3.1 Czy uznanie orzeczenia zagranicznego jest procesem odrębnym od wykonania i czy wywołuje ono odrębne skutki prawne?

Wykonywanie zagranicznych orzeczeń w Austrii jest uzależnione od złożenia wniosku i wydania stwierdzenia wykonalności. Po uprawomocnieniu się tego stwierdzenia, orzeczenie może być wykonane. Jednakże, wniosek o stwierdzenie wykonalności i wniosek o wykonanie mogą być złożone w tym samym czasie.

Z drugiej strony, zgodnie z reżimem brukselskim, orzeczenie wydane w jednym z państw członkowskich UE jest uznawane w innych państwach członkowskich bez konieczności przeprowadzania odrębnego postępowania w sprawie uznania. Co więcej, orzeczenie wydane w jednym z państw członkowskich UE i wykonalne w tym państwie jest również wykonalne w innych państwach członkowskich bez konieczności stwierdzenia jego wykonalności. Wierzyciel wyroku musi jedynie dostarczyć odpis wyroku i zaświadczenie stwierdzające, że wyrok jest wykonalny.

3.2 Jak wygląda formalna procedura uznawania i wykonywania orzeczeń?

Strona ubiegająca się o wykonanie orzeczenia musi wystąpić do właściwego sądu o zezwolenie na wykonanie orzeczenia. Wniosek o stwierdzenie wykonalności należy złożyć w sądzie właściwym dla miejsca zamieszkania dłużnika. Strona może połączyć ten wniosek z wnioskiem o zezwolenie na egzekucję. W takim przypadku sąd rozpoznaje oba wnioski jednocześnie. Gdy orzeczenie zagraniczne zostanie uznane za wykonalne w Austrii, jego wykonanie przebiega według tych samych zasad, co w przypadku orzeczenia krajowego, co oznacza, że wykonanie orzeczeń reguluje ustawa egzekucyjna.

Sąd zbada zarówno podstawy do udzielenia urlopu, jak i podstawy do odmowy, opierając się jedynie na przedłożonych dokumentach. Każda ze stron może zaskarżyć postanowienie sądu rejonowego (zob. pytanie 6). Jeżeli wyrok zawiera środek lub nakaz, który nie jest znany w Austrii, sąd może dostosować ten środek lub nakazać środek znany w Austrii, który ma równoważny skutek.

Firmy fintechowe, które gromadzą dane osobowe w trakcie prowadzenia działalności związanej z m-commerce, muszą przestrzegać ustawy PIPEDA lub jej odpowiedników w poszczególnych prowincjach, jeśli ma to zastosowanie. PIPEDA wymaga od firm, aby:

  • uzyskać świadomą zgodę na gromadzenie, wykorzystywanie i ujawnianie danych osobowych;
  • posiadają odpowiednie zabezpieczenia w celu ochrony danych osobowych; oraz
  • w pewnych okolicznościach, zgłaszanie wszelkich naruszeń bezpieczeństwa dotyczących informacji osobowych komisarzowi ds. ochrony prywatności i osobom, których te naruszenia dotyczą.

Ponadto, zgodnie z kanadyjskimi przepisami antyspamowymi, fintech jest zobowiązany do uzyskania zgody klientów przed wysłaniem im komercyjnych wiadomości elektronicznych, takich jak e-maile lub sms-y; chociaż w niektórych przypadkach można domniemywać zgodę, np. gdy istnieje istniejąca relacja biznesowa opisana w przepisach.

3.3 Jakie dokumenty są wymagane na poparcie wniosku o uznanie i wykonanie?

Strona musi przedłożyć oryginał orzeczenia zagranicznego lub odpis wydany przez ten sam organ, który wydał orzeczenie zagraniczne. Do oryginału lub odpisu należy dołączyć pełne uwierzytelnione tłumaczenie orzeczenia.

3.4 Jakie opłaty są należne za uznanie i wykonanie?

Wniosek o stwierdzenie wykonalności nie wiąże się z żadnymi opłatami. Jednakże wniosek o egzekucję powoduje powstanie opłat sądowych, w zależności od kwoty, w odniesieniu do której wnosi się o egzekucję. Te opłaty sądowe muszą być uiszczane zgodnie z ustawą o opłatach sądowych, która ma zastosowanie również do wykonywania orzeczeń krajowych.

3.5 Czy wnioskodawca jest zobowiązany do złożenia zabezpieczenia na poczet kosztów?

Nie, wnioskodawca ubiegający się o uznanie i wykonanie orzeczenia nie musi co do zasady wnosić zabezpieczenia kosztów. Jednakże w przypadku wniosku o zawieszenie postępowania, jeżeli zawieszenie postępowania egzekucyjnego mogłoby zagrozić zaspokojeniu roszczenia wierzyciela egzekwującego, sąd może nakazać złożenie przez wnioskodawcę odpowiedniej kaucji.

3.6 Jak długo trwa zazwyczaj procedura uzyskania stwierdzenia wykonalności?

Wydanie orzeczenia w pierwszej instancji w sprawie uznania i wykonania trwa około jednego do dwóch miesięcy. Okres ten może zostać przedłużony maksymalnie o kolejne sześć miesięcy, jeżeli od orzeczenia wniesiono środek zaskarżenia.

3.7 Czy wnioskodawca może ubiegać się o zabezpieczenie roszczeń w drodze nakazu sądowego w trakcie trwania procesu?

Strony postępowania mogą w terminie czterech tygodni zaskarżyć postanowienie o stwierdzeniu wykonalności. Zaskarżenie to nie stanowi jednak podstawy do zawieszenia postepowania egzekucyjnego. Jeżeli strona przeciwna zaskarżyła tytuł wykonawczy, może złożyć wniosek o zawieszenie postępowania zgodnie z ustawą egzekucyjną.

Jeżeli tytuł egzekucyjny zostanie zmieniony lub zawieszony w państwie pochodzenia po tym, jak stwierdzenie wykonalności stało się prawnie skuteczne, strona przeciwna może wnieść o zawieszenie lub zmianę stwierdzenia wykonalności.

Jeżeli egzekucja jest już zatwierdzona przed wydaniem ostatecznego stwierdzenia wykonalności, należy wszcząć postępowanie egzekucyjne; ale wszelkie czynności wykonawcze nie mogą być wszczęte do czasu, gdy stwierdzenie wykonalności stanie się ostateczne i prawomocne.

4. Obrony

4.1 Na jakiej podstawie pozwany może zakwestionować uznanie i wykonanie orzeczenia zagranicznego?

Można odmówić stwierdzenia wykonalności, jeżeli:

  • sąd zagraniczny nie był właściwy do rozpoznania tej sprawy;
  • naruszono prawo do bycia wysłuchanym; lub
  • wyrok narusza austriacki porządek publiczny.

 

Orzeczenie zagraniczne nie może być przedmiotem kontroli merytorycznej.

Zgodnie z reżimem brukselskim w sprawach, w których orzeczenie zostało wydane przez inne państwo członkowskie UE, odmawia się uznania i wykonania orzeczenia, jeżeli:

  • byłoby to sprzeczne z austriackim porządkiem publicznym;
  • pozwanemu nie doręczono dokumentu wszczynającego postępowanie w drodze prawidłowego doręczenia;
  • uznanie lub wykonanie jest nie do pogodzenia z wcześniejszym orzeczeniem wydanym w innym państwie w odniesieniu do tych samych stron i tego samego przedmiotu sporu; lub
  • uznanie lub wykonanie jest nie do pogodzenia z orzeczeniem wydanym w Austrii dotyczącym tych samych stron.

4.2 Jaki jest okres przedawnienia na złożenie skargi?

Nie ma terminu przedawnienia. Jednakże roszczenia wynikające z wyroku przedawniają się po upływie 30 lat od dnia, w którym wyrok stał się prawomocny. Roszczenia okresowe wygasają po trzech latach.

4.3 Czy pozwany może wystąpić o wydanie nakazu sądowego w celu uniemożliwienia egzekucji w czasie, gdy trwa postępowanie odwoławcze?

Strony postępowania egzekucyjnego mogą wystąpić z wnioskiem o zawieszenie postępowania egzekucyjnego. Ustawa egzekucyjna dopuszcza określone podstawy takiego zawieszenia postępowania, w tym wniosek o uchylenie orzeczenia lub wniosek o zawieszenie lub zmianę klauzuli wykonalności. Jeżeli zawieszenie postępowania egzekucyjnego mogłoby zagrozić zaspokojeniu roszczenia wierzyciela egzekwującego, sąd może zarządzić złożenie przez wnioskodawcę odpowiedniej kaucji.

5. Analiza i decyzja sądu

5.1 Czy sąd dokona kontroli doręczeń w postępowaniu wstępnym?

Tak. Zarówno na podstawie austriackiego prawa ustawowego, jak i na podstawie rozporządzenia Bruksela Ia można odmówić stwierdzenia wykonalności orzeczenia zagranicznego, jeśli pozwanemu nie doręczono dokumentu wszczynającego postępowanie w czasie umożliwiającym mu przygotowanie właściwej obrony. Zarzut ten może zostać usunięty, jeżeli pozwany uczestniczył w późniejszym postępowaniu. Ponadto, zgodnie z orzecznictwem austriackim, jeżeli dokument został doręczony w języku obcym austriackiemu adresatowi, można odmówić jego przyjęcia, jeżeli nie dostarczono tłumaczenia na język niemiecki. Jeżeli jednak pozwany mógł zrozumieć dokument, sprzeciw ten nie zostanie uwzględniony.

5.2 Czy sąd dokona kontroli właściwości sądu zagranicznego w postępowaniu wstępnym?

Sądy austriackie ustalą, czy zgodnie z austriackimi przepisami dotyczącymi jurysdykcji sąd zagraniczny był właściwy do rozstrzygnięcia kwestii prawnej. Sprzeciw z powodu braku jurysdykcji może zostać wniesiony, jeżeli wyrok zaoczny został wydany przez sąd, który nie miał jurysdykcji w danej sprawie i któremu pozwany nigdy się nie podporządkował.

Jednakże zgodnie z systemem brukselskim jurysdykcja sądu pochodzenia nie podlega kontroli sądu wykonującego. Ponadto rozporządzenie Bruksela Ia stanowi, że kryterium porządku publicznego nie może być stosowane do przepisów dotyczących jurysdykcji.

5.3 Czy sąd dokona kontroli orzeczenia zagranicznego pod kątem zgodności z obowiązującym prawem i porządkiem publicznym?

Generalnie, sądy austriackie będą badać orzeczenia zagraniczne pod kątem ich zgodności z austriackim porządkiem publicznym. Jednakże odmowa stwierdzenia wykonalności może nastąpić jedynie z powodu naruszenia podstawowych zasad austriackiej jurysdykcji, takich jak konstytucja lub prawo karne.

5.4 Czy sąd dokona kontroli merytorycznej orzeczenia zagranicznego?

W żadnym wypadku orzeczenie zagraniczne nie może zostać poddane kontroli merytorycznej.

5.5 Jak postąpi sąd, jeżeli orzeczenie zagraniczne jest sprzeczne z wcześniejszym orzeczeniem dotyczącym tego samego sporu między tymi samymi stronami?

Sądy austriackie mogą odmówić wydania stwierdzenia wykonalności, jeśli orzeczenie zagraniczne jest sprzeczne z innymi prawomocnymi orzeczeniami dotyczącymi tych samych stron. Zgodnie z reżimem brukselskim, sąd może odmówić uznania i wykonania, jeśli:

  • orzeczenia nie da się pogodzić z orzeczeniem wydanym między tymi samymi stronami w wezwanym państwie członkowskim; lub
  • orzeczenia nie da się pogodzić z wcześniejszym orzeczeniem wydanym między tymi samymi stronami w innym państwie członkowskim lub państwie trzecim w sporze o to samo roszczenie, o ile to wcześniejsze orzeczenie spełnia warunki konieczne do uznania go w wezwanym państwie członkowskim.

5.6 Czy istnieją inne podstawy, na podstawie których sąd może odmówić uznania i wykonania orzeczenia zagranicznego?

Poza ogólnymi wymogami dotyczącymi wykonalności i procesu rewizji, o których mowa powyżej, stwierdzenia wykonalności można odmówić również wtedy, gdy:

  • prawo do bycia wysłuchanym zostało naruszone;
  • wyrok jest niedopuszczalny zgodnie z prawem austriackim;
  • wyrok narusza austriacki porządek publiczny; lub
  • wyrok jest nie do pogodzenia z wcześniejszymi wyrokami wydanymi między tymi samymi stronami w tej samej sprawie.

5.7 Czy możliwe jest częściowe uznawanie i egzekwowanie?

Tak - na przykład, gdy część orzeczenia naruszałaby austriacki porządek publiczny, ale inne części spełniają wymogi wykonalności. Oddzielenie jest jednak możliwe tylko wtedy, gdy część dopuszczalna jest jasna i odrębna od części niedopuszczalnej.

5.8 Jak sąd będzie podchodził do kwestii kosztów (np. odsetek, kosztów sądowych, kwestii walutowych)?

Przy podejmowaniu decyzji o wykonalności, sądy wezmą pod uwagę honoraria adwokackie, koszty sądowe i roszczenia odsetkowe. Ponadto, orzeczenie o odszkodowaniu nie będzie przeliczane na walutę lokalną. Jednakże, gdy podejmowane są czynności realizacyjne, orzeczenie musi zostać przeliczone na walutę lokalną.

Stopy procentowe, które naruszają austriacki porządek publiczny, zostaną uznane za niewykonalne.

6. Odwołania

6.1 Czy od orzeczeń dotyczących uznawania i wykonywania orzeczeń zagranicznych można się odwołać?

Od decyzji w sprawie stwierdzenia wykonalności można się odwołać w terminie czterech tygodni od jej doręczenia. Termin ten może zostać przedłużony do ośmiu tygodni, jeżeli miejsce zwykłego pobytu strony nie znajduje się w Austrii, a wniesienie środka zaskarżenia stanowi dla strony pierwszą możliwość wzięcia udziału w postępowaniu. Jeśli strona wniesie odwołanie, strona przeciwna ma cztery tygodnie od momentu doręczenia jej odwołania na złożenie odpowiedzi.

Dłużnik musi podnieść wszystkie podstawy oddalenia wniosku o uznanie lub stwierdzenie wykonalności jednocześnie w odwołaniu i nie może ich podnosić na późniejszym etapie postępowania

Drugie odwołanie do austriackiego Sądu Najwyższego od orzeczenia sądu apelacyjnego wymaga, aby kwestia, którą ma rozstrzygnąć Sąd Najwyższy, dotyczyła zagadnienia prawa materialnego lub procesowego, którego rozstrzygnięcie jest uważane za istotne dla pewności i bezpieczeństwa prawnego lub dla dalszego rozwoju prawa. Ponadto dopuszczalność drugiej apelacji zależy od kwoty sporu, która musi przekraczać 5.000 euro.

6.2. Czy skarżąca może domagać się wydania nakazu w trakcie trwania postępowania odwoławczego?

Zob. pytanie 3.7.

7. Wykonanie orzeczenia zagranicznego

7.1 W jaki sposób można wykonać orzeczenie zagraniczne po stwierdzeniu jego wykonalności?

Gdy orzeczenie zagraniczne zostanie uznane za wykonalne, jego wykonanie przebiega według tych samych zasad, co w przypadku orzeczenia krajowego. Wykonywanie orzeczeń reguluje ustawa egzekucyjna. Austriackie prawo egzekucyjne przewiduje różne rodzaje egzekucji. Rozróżnia się tytuł wykonawczy skierowany do roszczenia pieniężnego lub roszczenia o szczególne wykonanie oraz tytuł wykonawczy skierowany do majątku, z którego ma być prowadzona egzekucja. Ogólnie rzecz biorąc, typowymi metodami egzekucji są:

  • przejęcie mienia;
  • zajęcie i przeniesienie lub wierzytelności;
  • obowiązkowy leasing; oraz
  • postępowanie sądowe.

 

Egzekucja będzie prowadzona przez komornika sądowego, który jest organem wykonawczym sądu i musi stosować się do jego poleceń.

W odniesieniu do nieruchomości dostępne są trzy rodzaje środków egzekucyjnych:

  • obowiązkowa hipoteka;
  • administracji przymusowej, w celu uzyskania przychodów na zaspokojenie roszczenia; oraz
  • przymusowa sprzedaż nieruchomości.

 

W odniesieniu do mienia ruchomego, prawo austriackie rozróżnia:

  • zajęcie wierzytelności;
  • mocowanie przedmiotów materialnych i ruchomych;
  • zajęcie wierzytelności z tytułu dostawy wobec dłużników będących osobami trzecimi; oraz
  • zajęcie innych praw majątkowych.

 

Prawo austriackie nie zezwala na zajęcie niektórych szczególnych należności, takich jak zasiłek pielęgnacyjny, dodatek mieszkaniowy, zasiłek rodzinny i stypendia.

Wreszcie, sąd egzekucyjny może również nakazać konkretne wykonanie.

7.2 Czy orzeczenie zagraniczne może być wykonane wobec osób trzecich?

Orzeczenie zagraniczne może być wykonane tylko przeciwko stronie, która jest wymieniona jako dłużnik w orzeczeniu zagranicznym. Zasady agencji i alter ego w celu wykonania orzeczenia przeciwko stronie, która nie jest wymieniona w orzeczeniu, nie mają zastosowania w Austrii.

8. Tendencje i przewidywania

8.1 Jak opisaliby Państwo obecną sytuację w zakresie egzekwowania prawa oraz dominujące tendencje w Państwa jurysdykcji? Czy w ciągu najbliższych 12 miesięcy spodziewane są jakieś nowe wydarzenia, w tym proponowane reformy legislacyjne?

W dniu 1 stycznia 2019 r. weszły w życie zmiany w ustawie egzekucyjnej. Zmiany te umożliwiają obecnie dostęp do danych o toczących się postępowaniach egzekucyjnych. Adwokaci i notariusze mogą uzyskać dostęp do informacji o sądzie egzekucyjnym, numerze sprawy oraz wysokości zadłużenia, które jest przedmiotem postępowania egzekucyjnego. Baza jest dostępna online i ma na celu pomoc potencjalnym wierzycielom w ocenie zdolności kredytowej ich przyszłych pozwanych przed rozpoczęciem postępowania sądowego lub arbitrażowego.

Kolejnym wydarzeniem w ostatnim czasie jest decyzja austriackiego Sądu Najwyższego wydana 11 czerwca 2018 r., potwierdzająca, że res judicata skutki orzeczenia zagranicznego obowiązują na wszystkich etapach postępowania prowadzonego w Austrii. Jest to szczególnie ważne, ponieważ w decyzji wyjaśniono, że skutek res judicata ma zastosowanie również do toczącego się postępowania apelacyjnego. Austriacki Sąd Najwyższy podkreślił, że dotyczy to zarówno kwestii związanych z res judicata - a mianowicie wyłączności (ne bis in idem) i efekt wiązania (Bindungswirkung) zagranicznych orzeczeń. Ponadto austriacki Sąd Najwyższy wyjaśnił, że zakaz nowacji w postępowaniu apelacyjnym dotyczy tylko nowych faktów i nowych dowodów, a zatem nie wyklucza możliwości rozważenia przez sąd apelacyjny res judicata skutek nowej, zagranicznej decyzji.

Jeśli chodzi o wykonywanie orzeczeń arbitrażowych, pewne znaczenie może mieć dość niedawne orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). W dniu 6 marca 2018 r., w Republika Słowacka przeciwko Achmea BVETS rozstrzygnął kwestię zgodności z prawem unijnym postanowienia o rozstrzyganiu sporów zawartego w art. 8 dwustronnej umowy inwestycyjnej między Holandią a Słowacją (BIT). TSUE stwierdził, że art. 267 i 344 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie art. 8 BIT Holandia-Słowacja, który zezwalał na rozstrzyganie sporów inwestycyjnych na podstawie tego wewnątrzunijnego BIT-u w drodze arbitrażu. Wydaje się, że TSUE oparł swoją decyzję na przekonaniu, że postanowienie o rozstrzyganiu sporów zawarte w BIT może wymagać od sądu interpretacji lub stosowania prawa UE; jest to niezgodne z art. 267 TFUE, ponieważ w przeciwieństwie do sądu państwa członkowskiego, sąd nie może zwrócić się do TSUE z pytaniami dotyczącymi prawa UE.

W przypadku dalszych decyzji następujących po decyzji wydanej w sprawie AchmeaPrzepisy proceduralne mogą mieć wpływ na przestrzeganie przez sąd orzeczeń TSUE. Orzeczenia Międzynarodowego Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych (ICSID) nie podlegają kontroli sądów krajowych, natomiast orzeczenia spoza ICSID podlegają takiej kontroli. W związku z tym, trybunały spoza ICSID mające siedzibę w jurysdykcji UE mogą być bardziej skłonne do rozważenia zastosowania prawa UE, w tym orzeczeń TSUE, jeśli trybunał uważa się za zobowiązany do wydania orzeczenia, które jest zgodne z porządkiem publicznym w miejscu prowadzenia arbitrażu. Jednak nawet w obliczu niekorzystnego stanowiska Unii Europejskiej wobec wewnątrzunijnych orzeczeń w sprawach dotyczących umów inwestycyjnych, skarżący mogliby dążyć do wykonania orzeczenia poza Unią Europejską lub rozważyć sprzedaż orzeczeń z dyskontem osobom trzecim, takim jak fundusze inwestycyjne, w celu uniknięcia ryzyka wykonania orzeczenia.

W Kanadzie dostępnych jest wiele programów motywacyjnych mających na celu zachęcenie do inwestowania w przedsiębiorstwa z siedzibą w Kanadzie oraz do rozwoju technologii w Kanadzie.

Program badań naukowych i rozwoju eksperymentalnego wykorzystuje zachęty podatkowe, aby zachęcić kanadyjskie przedsiębiorstwa do prowadzenia badań i rozwoju (R&D) w Kanadzie. Kwalifikujące się przedsiębiorstwa mogą uzyskać ulgi podatkowe w odniesieniu do kwalifikowanych wydatków na badania i rozwój.

Prywatne korporacje kontrolowane przez Kanadyjczyków (CCPC) mogą kwalifikować się do ulgi dla małych firm, która zmniejszy należny podatek dochodowy. Inne korzyści podatkowe są dostępne dla CCPC.

Strategiczny Fundusz Innowacji, finansowany przez rząd federalny, zapewnia wsparcie finansowe dla projektów, które poprawią wyniki Kanady w zakresie innowacji, zapewniając jednocześnie Kanadyjczykom korzyści gospodarcze, innowacyjne i publiczne, i które spełniają określone kryteria.

National Research Council of Canada Industrial Research Assistance Program pomaga kanadyjskim małym i średnim przedsiębiorstwom we wprowadzaniu pomysłów na rynek poprzez doradztwo, kontakty i finansowanie.

Wiele federalnych i prowincjonalnych dotacji i inicjatyw finansowania, jak również programów finansowania, jest również dostępnych dla kwalifikujących się przedsiębiorstw.

Ponadto Canadian Securities Administrators, organizacja parasolowa kanadyjskich regulatorów papierów wartościowych z prowincji i terytoriów, wdrożyła program piaskownicy regulacyjnej w celu wspierania przedsiębiorstw z branży fintech, które chcą oferować innowacyjne produkty i usługi w Kanadzie. Program ten pozwala firmom na rejestrację i/lub uzyskanie zwolnienia z wymogów prawa papierów wartościowych, w ramach szybszej i bardziej elastycznej procedury niż w przypadku standardowego wniosku, w celu przetestowania swoich produktów i usług na rynku kanadyjskim w ograniczonym czasie. Niektóre organy regulacyjne poszczególnych prowincji posiadają powiązane programy, które działają w ramach ich jurysdykcji, aby zapewnić wskazówki i wsparcie dla przedsiębiorstw z branży fintech.

9. Wskazówki i pułapki

9.1 Jakie są Państwa najważniejsze wskazówki dotyczące sprawnego uznawania i wykonywania zagranicznych orzeczeń sądowych i na jakie potencjalne punkty sporne zwróciliby Państwo uwagę?

Płatność może nastąpić w wyniku uznania i wykonania tylko wtedy, gdy dłużnik posiada aktywa o wystarczającej wartości. Publicznie dostępne informacje na ten temat są skąpe i niełatwo dostępne. Jednakże, gdy zagraniczny tytuł wykonawczy stanie się wykonalny w Austrii, pełnomocnik reprezentujący wierzyciela ma prawo zażądać informacji o tym, czy dłużnik posiada wystarczający majątek - na przykład od agencji kredytowych. Ponadto, jak wspomniano powyżej i w świetle nowelizacji ustawy egzekucyjnej, zaleca się sprawdzenie, czy przeciwko dłużnikowi lub przyszłemu pozwanemu nie toczy się postępowanie egzekucyjne.