W dniu 30 lipca 2013 r. Sąd Najwyższy orzekł(1) że w decyzjach mających jurysdykcję międzynarodową pojęcie "usługi" należy interpretować poprzez zastosowanie prawa Unii jako całości, w taki sposób, aby obejmowało ono wszystkie umowy, które obejmują osiągnięcie określonego rezultatu faktycznego w zamian za zapłatę. Jeśli chodzi o rozgraniczenie w odniesieniu do umów o pracę, nie może ono obejmować zobowiązania, gdy przedmiotem umowy jest samo wykonywanie działalności.

Ramy prawne

Artykuł 5 ust. 1 rozporządzenia UE Bruksela I (44/2001) należy interpretować w sposób otwarty i wymaga on rozgraniczenia tylko w przypadku umów należących do spraw szczególnych (np. umów ubezpieczeniowych, konsumenckich lub umów o pracę). Europejskie pojęcie prawne umów o świadczenie usług obejmuje umowy o świadczenie usług, umowy agencyjne, umowy agentów i brokerów handlowych, umowy franczyzy i dystrybucji, umowy mieszane i inne, o ile zawierają one zasadniczy element działalności.

Miejsce wykonania, które (zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. b) rozporządzenia) ustanawia jurysdykcję, musi być określone autonomicznie i za pomocą kryteriów faktycznych, a nie prawnych.

Decyzja

Powód argumentował, że pozwana przyjęła na siebie obowiązek utworzenia organizacji dystrybucyjnej i wykonywania różnych innych zadań. Na tej podstawie Sąd Najwyższy orzekł, że sądy niższej instancji słusznie zakwalifikowały roszczenie pieniężne wynikające z tej umowy jako roszczenie wynikające z umowy o świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 lit. b) rozporządzenia.

Sąd argumentował, że miejsce spełnienia świadczenia jest jedynym łącznikiem dla wszelkich roszczeń wynikających z umowy kupna lub umowy o świadczenie usług, a więc również dla wszelkich wtórnych roszczeń umownych. Jurysdykcja jest ustalana na podstawie informacji zawartych w reklamacji, chyba że sąd jest już świadomy, że informacje te są błędne. Nie ma znaczenia, że przedmiotem pozwu nie było główne zobowiązanie umowne ani roszczenie odszkodowawcze (tak jak domagano się tego w postępowaniu o wydanie nakazu zapłaty), lecz zwrot salda na rachunku bieżącym, które pozostało u pozwanego. Sąd argumentował, że celem ustawodawcy europejskiego było autonomiczne określenie miejsca wykonania, aby skoncentrować jurysdykcję dla wszystkich sporów umownych w jednym miejscu i stworzyć jedną jurysdykcję dla wszystkich pozwów wynikających z tej samej umowy.

Komentarz

Pojęcie "usługi" należy interpretować w ten sposób, że obejmuje ono każdą umowę obejmującą osiągnięcie określonego rezultatu, w przeciwieństwie do zwykłego wykonywania działalności, jak w przypadku umowy o pracę.

Uwagi końcowe

(1) Sprawa 8 Ob-67/13f.